Cát Căn (Radix Puerariae)
Cát căn còn gọi là Cam cát, Phấn cát, sắn dây là rễ của cây sắn dây có tên khoa học là Pueraria thompsomi Benth hoặc Pueraria lobata Ohwi, thuộc họ Cánh Bướm Fabaceae. Cát căn dùng làm thuốc được ghi đầu tiên trong sách Bản kinh.
Tác dụng dược lý
- Theo Y học cổ truyền: Thuốc có tác dụng:
Phát biểu giải cơ, thấu phát ma chẩn, nhiệt sinh tân, thăng dương chỉ tả. Chủ trị các chứng: biểu chứng ngoại cảm, sốt, đau đầu cứng gáy, bệnh sởi mọc chậm, mọc không đều, bệnh sốt phiền khát, nội nhiệt tiêu khát, thấp nhiệt tả lỵ, tỳ hư cửu tả.
- Kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại:
- Thuốc có tác dụng chống co thắt mạch vành, cải thiện tuần hoàn mạch vành. Giảm tiêu hao oxy của cơ tim, ức chế ngưng tập tiểu cầu.
- Thuốc có tác dụng dãn mạch não, làm dãn mạch ngoại vi, chống trạng thái thiếu oxy.
- Thuốc có tác dụng hạ áp, làm giảm nhịp tim và cải thiện rối loạn nhịp tim.
- Thuốc có tác dụng chống co thắt ruột.
- Trên thực nghiệm với chuột nhắt, thuốc có tác dụng tránh thụ thai.
- Có tác dụng trị chứng điếc đột ngột.
Ứng dụng lâm sàng:
- Chữa chứng cảm mạo sốt phiền khát cứng đau gáy…dùng bài:
Sài cát giải cơ than: Sài hồ 4g, Cát căn 8-12g, Khương hoạt, Bạch chỉ, Hoàng cầm, Bạch thược mỗi thứ 4-8g, Cam thảo 2g, Cát cánh 4-8g, Thạch cao 16g, Gừng tươi 3 lát, Đại táo 2 quả, sắc nước uống.
- Chữa chứng nhiệt tả dùng bài:
- Cát căn hoàng cầm hoàng liên thang: Cát căn 12-20g, Hoàng cầm 12g, Hoàng liên 8g, Cam thảo 4g, sắc nước uống.
- Chữa sởi trẻ em lúc mới mọc, mọc không đều, dùng bài:
- Thăng ma cát căn thang: Thăng ma 6-10g, Cát căn 8-16g, Thược dược 8-12g, Chích thảo 2-4g, sắc nước uống ngày 1 thang. Hoặc dùng bài:
- Cát căn thang: Cát căn 12g, Ngưu bàng tử 12g, Kinh giới 6g, Thuyền thối 4g, Liên kiều 12g, Uất kim 8g, Cát cánh 8g, Cam thảo 4g, sắc nước uống.
- Trị chứng tiểu đường kết hợp với thuốc tư âm thanh nhiệt dùng bài:
Cát căn 16-20g, Mạch môn 12-16g, Sa sâm 12g, Ngũ vị tử 6-8g, Khổ qua 12g, Thạch hộc 12g, Đơn bì 12g, Thỏ ti tử 12g, Cam thảo 3g, sắc nước uống.
- Chữa huyết áp cao giai đoạn I dùng bài Lục vị hoàng hoặc Kỷ cúc địa hoàng hoàn gia Cát căn 20g, có tác dụng giảm bớt triệu chứng hoa mắt ù tai, chân tay tê đau, ổn định huyết áp.
- Trị bệnh mạch vành do thuốc làm giản mạch vành mà bớt cơn đau thắt ngực và cải thiện tâm đồ.
- Trị điếc đột ngột mới mắc do co thắt mạch máu tai trong gây rối loạn thần kinh thính giác.
- Còn dùng bột sắn dây 5g, Thiên hoa phấn 5g, Hoạt thạch 20g, trộn đều rắc lên vùng nhiều mồ hôi ngứa. Giã lá sắn dây vắt nước uống, bã đắp ngoài chữa rắn cắn, hoa sắn dây giải độc say rượu.
CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHACO
Trụ sở: QL40B- Thôn 1, Xã Tiên Thọ, Huyện Tiên Phước, Tỉnh Quảng Nam
Điện thoại: (0235) 3 555 666 – (0235) 3 555 777- (0235) 3 555 888
Email: duocphaco@gmail.com
Website liên kết:
https://namlimxanhtienphuoc.net/
