Uất kim

Uất kim được ghi đầu tiên trong sách “Dược tính bản thảo” là củ rễ cây nghệ, thuộc họ Gừng. Cây nghệ mọc khắp nơi ở nước ta.

Tác dụng dược lý:

Theo Y học cổ truyền:

Trị được các chứng sườn đau, đau kinh, kinh nguyệt không đều, các chứng trưng hà tích tụ cho nên sách Bản thảo kinh sơ gọi Uất kim là khí dược của phần huyết.
Thanh nhiệt lương huyết, trị các chứng thổ huyết, nục huyết, niệu huyết, hành kinh chảy máu cam (đảo kinh).
Lợi đởm thối hoàng, trị chứng thấp nhiệt hoàng đản.

Kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại:

Khương hoàng tố có tác dụng kích thích bài tiết mật. Trên súc vật thực nghiệm thuốc có tác dụng làm giảm các mảng xơ vữa của nội mạc mạch vành và động mạch chủ.

Ứng dụng lâm sàng:

Trị bệnh gan: Như viêm gan mạn tính, xơ gan, gan mỡ, nhiễm độc gan. Dùng bài: Uất lim, đơn sâm, Đương qui, Bạch thược, Đảng sâm, Trạch tả, Hoàng tinh, Sơn dược, Sinh địa, Bản lam căn đều 10-15g, Sơn tra, Thần khúc, Tần giao đều 8-12g, Hoàng kỳ, Nhân trần 15-30g, Cam thảo 6-10g tán bột làm hoàn, mỗi lần uống 6-12tg, ngày 2 lần, uống vào sáng và chiều trước bữa ăn với nước ấm.
Trị kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh: Uất kim, Sài hồ, Đương qui, Bạch thược, Đơn bì, Hoàng cầm mỗi thứ 10g, Hương phụ, chi tử mỗi thứ 6g, Bạch giới tử 5g sắc uống.
Trị chứng sốt cao mê man và chứng điên cuồng: Uất kim 250g, phèn chua 100g tán bột mịn hòa nước viên hồ, mỗi lần uống 3-6g, ngày 2 lần với nước sắc Bồ hoàng hoặc nước sôi ấm.
Trị sỏi mật: Dùng Uất kim kết hợp với Hải kim sa, Kim tiền thảo, Kê nội kim…

Liều dùng và chú ý: